Kleurrijke tegels op oude muren, prachtig servies in musea en vrolijke beeldjes op de vensterbank. Vaak kijken mensen ernaar zonder te weten dat ze faience zien. Faience is al eeuwenlang een geliefd soort aardewerk. Door de opvallende kleuren en de glanzende afwerking valt het altijd op. Wie oog heeft voor keramiek vindt vaak ook schilder- en afwerkingstips interessant, omdat ze helpen om het uiterlijk van dergelijke materialen te behouden.
Het ontstaan van faience
Lang geleden, in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, maakten mensen voor het eerst glanzend aardewerk. Dit was het allereerste faience. Later brachten reizigers en handelaren dit vakmanschap naar Europa. Vooral Italië en later Nederland werden hier bekend om. In de stad Delft ontstonden begin zeventiende eeuw speciale werkplaatsen voor faience. De makers noemden hun producten ook wel majolica of Delfts blauw. Ze gebruikten vaak wit en blauw, maar ook geel, groen en soms paars.
Hoe faience wordt gemaakt
Het maken van faience is een precies werk. Eerst vormen de makers het voorwerp uit klei. Het kan een schaal, bord, vaas of tegeltje zijn. Als de klei droog is, bakken ze deze in een oven. Daarna brengen ze een dunne laag tin-glazuur aan, die wit en glanzend wordt. Op het witte oppervlak schilderen de makers met gekleurde verf mooie patronen of afbeeldingen. Hierna gaat het nog een keer in de oven. Door het tin-glazuur blijft de verf goed zitten en komt er een glanzende laag overheen. Zo krijgt faience zijn bekende uitstraling, vergelijkbaar met hoe keramische vloeren een specifieke afwerking krijgen.
De bijzondere kleuren en ontwerpen
Faience valt meteen op door de felle kleuren en de duidelijke lijnen. Vooral blauwe en witte motieven zijn populair. Deze kleuren waren vroeger makkelijk te maken en werden vaak gebruikt. Voorbeelden zijn windmolens, bloemen, dieren en mensen. Elke regio had zijn eigen stijl. In Nederland zag je veel landschapjes, in Frankrijk werd faience vaak versierd met figuren uit verhalen of het dagelijkse leven. Door de glans en de mooie schilderingen blijft faience mensen aanspreken.
Faience in het dagelijks leven en musea
Vandaag de dag zie je faience niet alleen meer in oude gebouwen of dure verzamelingen. Veel mensen vinden oude of nieuwe faience nog steeds mooi om naar te kijken of zelfs te gebruiken. Oude faience is te vinden in musea. Daar bewaren ze borden, schalen, beeldjes en zelfs hele muren vol tegels. Musea vertellen het verhaal achter deze bijzondere voorwerpen en laten zien hoe ze werden gemaakt. Sommige mensen sparen oude faience of gebruiken het als versiering in huis. Ook worden er nog steeds nieuwe faience-artikelen gemaakt, met traditionele of moderne ontwerpen, soms gecombineerd met materialen zoals hout en afwerking voor een uniek effect.
Faience brengt kleur en glans in huis en op tafel. Door de lange geschiedenis en de vele mogelijkheden blijft het een bijzonder onderdeel van keramiek. Of het nu als kunstvoorwerp is of als vrolijk servies, faience zorgt altijd voor iets extra’s om te bewonderen.
